Afwijken van het bestemmingsplan

U weet dat er een bestemmingsplan bestaat want u heeft onze blog hierover gelezen, toch? U weet dan ook dat van het bestemmingsplan kan worden afgeweken. De algemeen gehanteerde term is dan ook: ‘afwijken van het bestemmingsplan’. Het bestemmingsplan geeft aan waar je gronden voor mag gebruiken en wat je er conform die functie mag bouwen. Wanneer een bestemming aangeeft dat je er mag wonen, dan geven de bouwregels aan met welke afmetingen die woning mag worden gebouwd.

Veranderende wensen

Een bestemmingsplan geeft de rechten en plichten voor gronden aan. Deze zijn altijd onderbouwd door middel van de toelichting die onderdeel is van het bestemmingsplan. Het is echter geen star document. De wereld is altijd in beweging en wensen veranderen. Daarom moeten bestemmingsplannen mee kunnen bewegen. Daarvoor geeft de wet mogelijkheden: afwijken van het bestemmingsplan. Belangrijk zijn wel een aantal voorwaarden: Ten eerste moet de afwijking zijn onderbouwd. Ten tweede moet er een aanleiding zijn. Belangrijk is daarnaast dat er een behoefte moet zijn. Ook moet er worden aangetoond dat er geen belangen zijn die onevenredig worden geschaad.

Mogelijkheden

Wat zijn nu de mogelijkheden om af te wijken? In onze eerdere blog over bestemmingsplannen hebben we al toegelicht dat er (postzegel)bestemmingsplannen, wijzigingsplannen en uitwerkingsplannen zijn. Deze kunnen worden opgesteld om nieuwe ontwikkelingen te faciliteren. Maar dit wordt niet bedoeld met ‘afwijken van het bestemmingsplan’. Het afwijken van het bestemmingsplan gebeurt door het aanvragen van een omgevingsvergunning (op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) en er zijn drie smaken.

  1. Binnenplans afwijken van het bestemmingsplan

Dit zijn afwijkingsmogelijkheden die in de bestemmingsplanregels zijn beschreven. De voorwaarden waaronder kan worden afgeweken zijn veelal beschreven. Hierdoor is duidelijk wanneer de gemeente zal meewerken aan de afwijking. De onderbouwing die nodig is om af te wijken hoeft niet groot te zijn. Vaak kan worden volstaan met het voldoen aan de voorwaarden.

  1. Buitenplans afwijken met een kruimelafwijking

Dit zijn afwijkingsmogelijkheden waarvoor de randvoorwaarden zijn beschreven in het Besluit omgevingsrecht (Bor). Voorbeelden zijn het uitbreiden van een woning door een dakopbouw. Of een dakkapel, een aanbouw, maar ook het omzetten van een kantoor naar woningen kan door deze afwijking worden gerealiseerd. Om van de kruimelafwijking gebruik te kunnen maken is een lichte ruimtelijke onderbouwing nodig. Soms heet dit ook wel een ruimtelijke motivering. Soms moeten ook onderzoeken worden uitgevoerd. Denk bijvoorbeeld aan een geluidsonderzoek of ecologisch onderzoek.

  1. Buitenplans afwijken van het bestemmingsplan

Wanneer een afwijking niet binnenplans kan en ook niet past binnen de randvoorwaarden voor een kruimelafwijking, is de buitenplanse afwijking van het bestemmingsplan aan de orde. Dit is de zwaarste afwijkingsprocedure die via een omgevingsvergunning kan worden gevoerd. In plaats van deze procedure kan er ook worden gekozen voor een bestemmingsplan. De onderbouwingseis is net zo zwaar. Een bestemmingsplanprocedure duurt in de regel echter langer. De afwijkingsprocedure leent zich beter voor concrete ontwikkelingen als een woning of het wijzigen van het gebruik van een gebouw.

Concreet plan

Wanneer kiest u voor het afwijken van het bestemmingsplan? Wanneer uw initiatief voldoende concreet is. Het voordeel is ook dat u het afwijken van het bestemmingsplan kunt combineren met een aanvraag voor de bouwactiviteit. Dit is handig wanneer u een huis gaat bouwen!

Wij kunnen u begeleiden en volledig ontzorgen wanneer u een omgevingsvergunning moet aanvragen voor het afwijken van het bestemmingsplan. Zie hiervoor onze producten.

afwijken van het bestemmingsplan blog